دیپلماسی استانی؛ راهکاری نوین برای کاهش تهدیدات مرزی و تقویت انسجام ملی

نوذر شفیعی، تحلیلگر مسائل منطقه، دیپلماسی استانی را مکملی مؤثر برای دیپلماسی سنتی مرکزگرا دانست و تأکید کرد که این رویکرد می‌تواند به کاهش تهدیدات امنیتی در مرزها و تقویت انسجام ملی کمک کند.

شفیعی در گفت‌وگو با ایرنا اظهار داشت: منافع متقابل اقتصادی حاصل از همکاری‌های مرزی، فعالان اقتصادی بخش خصوصی در کشورهای همسایه را کمتر تحت تأثیر سیاست‌های رسمی دولت‌های خود قرار می‌دهد. این ابتکارات همچنین می‌توانند در کاهش اثر تحریم‌ها مؤثر باشند، زیرا کسب‌وکارهای مرزی برای تحریم‌کنندگان کمتر قابل رصد و کنترل هستند.

وی با اشاره به سابقه جهانی دیپلماسی استانی که با عنوان «دیپلماسی موازی» شناخته می‌شود، گفت: این نوع دیپلماسی طی دو دهه اخیر در ایران مطرح شده و در دهه ۱۳۸۰ به طور جدی مورد توجه قرار گرفت و در دهه ۱۳۹۰ با عنوان «کارگروه‌های استانی برای توسعه و تعامل با جهان» مجدداً پیگیری شد.

این تحلیلگر مسائل منطقه افزود: دیپلماسی استانی می‌تواند نقش موثری در تقویت پیوند میان مرکز (تهران) و مناطق پیرامونی (استان‌های مرزی) ایفا کند و به این ارتباط عمق بیشتری ببخشد. در نتیجه، این رویکرد نه‌تنها به توسعه متوازن و رشد اقتصادی کشور کمک می‌کند، بلکه موجب تقویت انسجام و وحدت ملی نیز می‌شود.

شفیعی تأکید کرد که دیپلماسی استانی با دیپلماسی سنتی در تعارض نیست، بلکه به عنوان مکمل و بازوی اجرایی وزارت امور خارجه عمل می‌کند و به این وزارتخانه در مواجهه با چالش‌های بین‌المللی، از جمله تحریم‌ها، کمک می‌کند تا موفق‌تر عمل کند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: زمانی که مردم مناطق مرزی آثار ملموس توسعه اقتصادی را در قلمرو سرزمینی خود مشاهده می‌کنند، هرگونه تلاش برای ایجاد ناامنی یا تهدید با مقاومت طبیعی و هوشیارانه مردم مواجه خواهد شد و خود مردم نیز به تقویت امنیت مرزی و مقابله با چالش‌ها کمک می‌کنند. موفقیت این دیپلماسی مستلزم وجود سازوکارهای پیش‌بینی شده و همچنین سازوکارهایی است که در فرایند کار مشخص می‌شوند.

منبع: irna_1313