تحلیل ایرنا: برنامه جدید آمریکا در آسیای مرکزی و پیامدهای آن برای تهران

دیدار رهبران پنج جمهوری شوروی سابق در آسیای مرکزی (قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان) با رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، در کاخ سفید، یکی از تحولات مهم در معادلات ژئوپلیتیک پیرامونی ایران تلقی می‌شود. این نشست که برای نخستین بار به‌صورت جمعی و در بالاترین سطح برگزار شد، نشانگر تمرکز تازه واشنگتن بر منطقه‌ای است که در دو دهه گذشته عمدتاً در مدار تعامل با روسیه، چین و ایران قرار داشت.

آسیای مرکزی از اهمیت تاریخی، فرهنگی و تمدنی بالایی برای جمهوری اسلامی ایران برخوردار است و پیوندهای عمیقی با این کشور دارد. حضور فعال آمریکا در این حوزه می‌تواند معادلات سنتی ایران در مسیرهای ترانزیتی شمال به جنوب، بازار انرژی و همکاری‌های امنیتی با کشورهای همسایه را دستخوش تغییر یا حداقل تحولاتی کند.

این نشست بیش از پیش این تحلیل را تقویت می‌کند که واشنگتن تلاش دارد از طریق ابتکار «C5+۱» نه‌تنها نفوذ روسیه و چین را مهار کند، بلکه مانع گسترش همکاری‌های تهران با کشورهای آسیای مرکزی در زمینه‌های انرژی، ترانزیت و فناوری شود. این سیاست به‌ویژه پس از خروج آمریکا از افغانستان و خلأ امنیتی ناشی از آن، با هدف بازتعریف نظم امنیتی جدید در مرزهای شمال شرقی ایران دنبال می‌شود.

منبع: irna_1313