آتش‌سوزی هیرکانی؛ زنگ خطری برای بحران زیست‌محیطی منطقه‌ای و ضرورت دیپلماسی سبز

آتش‌سوزی گسترده در جنگل‌های هیرکانی، که به عنوان موزه‌ای زنده و یکی از قدیمی‌ترین اکوسیستم‌های کره زمین شناخته می‌شود، فراتر از یک فاجعه ملی، تصویری دردناک از بحران زیست‌محیطی منطقه‌ای را به نمایش می‌گذارد. شعله‌های آتش در سال‌های اخیر در کشورهای ترکیه، عراق و ایران، میلیون‌ها هکتار از ذخایر طبیعی منطقه را طعمه خود کرده است. این روند نشان می‌دهد که راه‌حل‌های پراکنده و درون‌مرزی دیگر کارساز نیستند و نجات «خانه مشترک» نیازمند «دیپلماسی سبز» و تشکیل سازمانی منطقه‌ای برای مقابله جمعی با بلایای طبیعی است.

تحقیقات دانشگاه مریلند حاکی از افزایش مداوم آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع در دهه اخیر به دلیل تغییرات اقلیمی است. این آتش‌سوزی‌ها اکنون سالانه دو برابر نسبت به دو دهه پیش، پوشش درختی را از بین می‌برند. در هفته‌های اخیر، آتش‌سوزی بزرگی در جنگل‌های هیرکانی شمال ایران، به ویژه در مناطقی از استان مازندران مانند جنگل الیت در نزدیکی چالوس، خسارات قابل توجهی وارد کرده است.

این «پیمان سبز» می‌تواند پایه‌گذار آینده‌ای باشد که در آن بلایای طبیعی دیگر امری داخلی تلقی نمی‌شوند. با توجه به سرعت فزاینده تغییرات اقلیمی، این حوادث طبیعی سرنوشت مشترک منطقه را تهدید می‌کنند و دیگر محدود به مرزهای یک کشور نیستند.

هر درختی که در همسایگی می‌سوزد، نشانه‌ای از نابودی باغ ماست. بنابراین، کشورهای منطقه باید با همدلی و همکاری، سدی در برابر بحران‌های طبیعی فزاینده بسازند تا با کمترین خسارت از این چالش‌ها عبور کنند. دود آتش‌سوزی در جنگل‌های ایران، عراق، ترکیه، افغانستان، پاکستان و سایر کشورهای منطقه به چشم همه خواهد رفت و هر اقدام مشترک برای نجات این «خانه»، در راستای استراتژی برد-برد خواهد بود.

منبع: irna_1313