هوش مصنوعی؛ پلی به سوی استقلال و مشارکت برابر برای افراد دارای معلولیت
فناوریهای نوین مبتنی بر هوش مصنوعی، مرزهای توانایی را جابهجا کرده و فرصتهای تازهای را برای میلیونها فرد دارای معلولیت در ایران فراهم آورده است. این ابزارها به افراد کمتوان کمک میکنند تا گامهای مؤثری در مسیر استقلال، ارتباط مؤثر و مشارکت اجتماعی بردارند.
در حوزه تواناییهای جسمی، پیشرفتهایی نظیر ویلچرهای هوشمند با قابلیت فرمان صوتی، پروتزهای مجهز به یادگیری حرکات طبیعی و رباتهای کمکی، استقلال حرکتی افراد را به طور چشمگیری افزایش دادهاند. همچنین، در زمینه اختلالات شناختی مانند اوتیسم، برنامههای آموزشی تطبیقی و دستیارهای گفتاری نقش حیاتی در تسهیل فرآیند یادگیری و تعاملات اجتماعی ایفا میکنند.
هوش مصنوعی فراتر از یک ابزار فناورانه، به عنوان پلی برای مشارکت برابرتر افراد دارای معلولیت در جامعه عمل میکند. این فناوریها با ارائه راهحلهای نوآورانه، به افراد کمک میکنند تا محدودیتهای خود را پشت سر گذاشته و حضوری فعالتر در عرصههای مختلف داشته باشند.
علاوه بر این، هوش مصنوعی میتواند در سیاستگذاری و برنامهریزی کلان برای جامعه معلولان نیز نقش بسزایی ایفا کند. تحلیل دادههای جامع در خصوص نیازها، چالشها و الگوهای رفتاری افراد دارای معلولیت، به نهادهای دولتی و سازمانهای حمایتی امکان میدهد تا خدمات هدفمندتر و مؤثرتری را طراحی و اجرا کنند. بدین ترتیب، هوش مصنوعی در سطوح فردی و کلان، به تحقق عدالت اجتماعی و دسترسی برابر برای تمامی شهروندان یاری میرساند.
بر اساس آمارهای موجود، بیش از ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در ایران با درجات مختلفی از معلولیت زندگی میکنند. ابزارهای نوین هوش مصنوعی مانند مترجم زبان اشاره، پروتزهای هوشمند و دستیارهای گفتاری، افقهای جدیدی را برای استقلال و مشارکت اجتماعی این قشر از جامعه گشودهاند.
منبع: irna_1313